رژیم غذایی بیماران قلبی
رژیم غذایی بیماران قلبی را می دانید؟ به گفته‌ی انجمن قلب آمریکا داشتن یک رژیم غذایی سالم و سبک زندگی صحیح بهترین سلاح برای مبارزه با بیماری‌های قلبی عروقی است. از این رو آگاهی بیماران سکته‌ی قلبی از باید‌ها و نباید‌های تغذیه‌ای بسیار کمک کننده و مفید می‌باشد. در این مقاله به مواد غذایی سالم و ممنوعه برای بیماران قلبی و هم چنین رژیم مدیترانه‌ای که این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده می‌پردازیم.
الگوی غذایی سالم برای بیماران قلبی
رژیم غذایی سالم برای قلب باید شامل موارد زیر باشد:
- مقدار زیادی میوه و سبزیجات
میوه‌ها و سبزیجات، کم کالری، سرشار از فیبر و منبع خوبی برای ویتامین و مواد معدنی بوده و هم چنین به دلیل داشتن انواع مختلف آنتی اکسیدان برای محافظت از قلب بسیار مفید و موثرند. میوه و سبزیجات تازه برای مصرف ارجحیت دارند اما از سبزیجات و میوه‌های کنسرو شده هم به شرطی که فاقد نمک و شکر باشند، می‌توان استفاده کرد. متخصصان تغذیه به بیماران پیشنهاد می‌کنند که ۴-۵ وعده یا به عبارتی ۲.۵ فنجان سبزیجات و میوه در برنامه روزانه‌ی خود داشته باشند. 
گوشت لخم بدون چربی- طیور بدون پوست و با چربی کمتر. مثلا سینه مرغ نسبت به ران مرغ چربی کمتری دارد.
- آجیل و حبوبات
- آجیل مثل گردو، مغز بادام، فندق، اسپند، بادام هندی
- دانه ها مثل دانه آفتابگردان، تخمه کدو، دانه کتان، دانه چیا
- حبوبات مثل عدس، انواع لوبیا، نخود و…
آجیل و حبوبات در عین مغذی بودن بسیار پر انرژی ( کالری) بوده و باید فرد مطابق با میزان کالری دریافتی روزانه ی خود از آن ها استفاده کند. به طور معمول پیشنهاد می شود حدود ۲-۳ فنجان در روز از این مواد در رژیم روزانه قرار بگیرد.
- ماهی
ماهی ها، خصوصا ماهی‌های روغنی، حاوی اسید چرب امگا ۳ هستند که خاصیت ضد التهابی داشته و برای قلب مفید است. ماهی سالمون، شاه ماهی و ماهی قزل آلا از جمله ماهی‌های سرشار از امگا ۳ می‌باشند که توصیه می‌شود دو وعده در هفته مصرف شوند. - غلات کامل
غلات کامل منابع خوبی از فیبر و سایر مواد مغذی هستند که در تنظیم فشار خون و سلامت قلب نقش دارند. بهتر است بیماران قلبی از نان سبوس دار، آرد گندم، برنج قهوه ای، بلغور یا جو دوسر و ماکارونی بیشتر استفاده کرده و مصرف نان سفید، بیسکوئیت، ذرت بو داده، کیک و دونات‌ها را محدود کنند. - روغن‌های گیاهی، مانند روغن زیتون
- محصولات لبنی کم چرب
- تخم مرغ حداکثر ۷ عدد در هفته
غذاهایی که در رژیم غذایی برای بیماران قلبی ممنوعیت دارد
به عنوان یک قاعده کلی افرادی که به انواع بیماری‌های قلبی مبتلا بوده (خصوصا افرادی که دچار سکته قلبی شده اند)، باید قند اضافی، نمک و چربی‌های ناسالم را از رژیم غذایی خود حذف کنند.
در زیر لیستی جزئی از مواد غذایی‌ای که باید محدود یا حذف شوند، آورده شده است:
- انواع فست فود
- انواع غذاهای سرخ شده
- غذاهای کنسروی
- تنقلاتی مثل آب نبات، چیپس، کیک و کلوچه، بستنی، بیسکوئیت
- وعده‌های غذایی منجمد
- چاشنی‌هایی مانند سس مایونز، سس گوجه فرنگی
- گوشت قرمز بیشتر از حد مجاز
- الکل
- چربی اشباع بیش از ۶٪ کل کالری دریافتی روزانه
- نمک بیش از ۱۵۰۰ میلی گرم در روز
- نوشیدنی‌های حاوی قند زیاد مثل آب میوه، نوشابه‌ها و…
شاید اعمال یک باره این تغیرات در برنامه‌ی غذایی سخت به نظر بیاید اما باید دانست که رعایت این اصول تاثیر به سزایی در بهبود عملکرد قلب داشته و به مرور زمان می‌توان به این برنامه عادت کرد.
آیا بیماران قلبی به مکمل نیاز دارند؟
اگر بیمار گیاهخوار بوده یا بنا به دلایلی مواد مغذی کافی به بدنش نرسد، باید مطابق نظر پزشک متخصص مکمل‌هایی مصرف کند. بعضی مکمل‌ها مثل ویتامین A برای قلب مضر بوده و به همین دلیل حتما باید با تجویز پزشک مصرف گردند.
رژیم مدیترانه‌ای در بیماران قلبی
امروزه رژیم‌های غذایی متنوعی در بین مردم رواج یافته که همین تنوع باعث سردرگمی بیماران گشته است. از بین انواع رژیم‌ها «رژیم مدیترانه ای» بیشترین نزدیکی به اصول صحیح مطرح شده از جانب انجمن قلب آمریکا را داشته و سالانه در رتبه‌بندی بهترین رژیم‌های غذایی در اخبار ایالات متحده و گزارش جهانی قرار می‌گیرد.
«رژیم غذایی مدیترانه ای» به برنامه‌ای بر اساس عادات غذایی سنتی در کشورهای همسایه دریای مدیترانه اطلاق می‌شود که شامل موارد زیر است:
- مقدار زیادی میوه، سبزیجات، نان و سایر غلات، سیب زمینی، لوبیا، آجیل و دانه ها.
- روغن زیتون به عنوان یک منبع چربی اولیه.
- محصولات لبنی، تخم مرغ، ماهی و مرغ در مقادیر کم تا متوسط.
- ماهی و طیور بیشتر از گوشت قرمز در این رژیم غذایی دیده شده و معمولاً همراه با وعده‌های غذایی به جای شیرینی از میوه استفاده می‌کنند.
خلاصه
داشتن فعالیت بدنی منظم و برنامه‌ی غذایی صحیح در بیماران قلبی بسیار حائز اهمیت بوده و از سکته‌ی مجدد جلوگیری میکند. الگوی مناسب و رژیم غذایی بیماران قلبی بر غذاهایی مانند سبزیجات، غلات کامل و ماهی‌های روغنی تأکید داشته و همچنین غذاهای فرآوری شده که دارای مقادیر زیادی قند و نمک هستند را محدود میکند، زیرا این مواد خطر بیماری قلبی را افزایش می‌دهند. برنامه ورزشی مناسب هم حداقل ۷۵ دقیقه فعالیت شدید و یا ۱۵۰ دقیقه فعالیت متوسط در هفته می‌باشد.
منابع
https://www.medicalnewstoday.com/articles/cardiac-diet#foods-to-include
https://www.healthline.com/health/heart-health/food-eat-avoid#foods-to-avoid
https://www.medicalnewstoday.com/articles/cardiac-diet#restaurant-options
اگر سوالی برایتان باقی مانده در مورد رژیم غذایی بیماران قلبی مشکلی دارید که نتوانستید پاسخ آن را در مقاله پیدا کنید حتما با مرکز پزشکی فوق تخصصی طبیب برتر تماس بگیرید تا پاسختان را از پزشکان ما دریافت کنید.
دکتر نجمه شریفی متولد فروردین ۱۳۷۸ در شهر اصفهان هستند. ایشان مقاطع تحصیلی دبستان تا دبیرستان خود را در تهران پشت سر گذاشته و در سال ۱۳۹۶ به‌عنوان دانشجوی مقطع دکتری داروسازی وارد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان شدند. ایشان در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰ به تیم محتوای «طبیب برتر» پیوستند و با قلم خود در انتقال مفاهیم و پاسخ به سوالات مخاطبین عزیز این مجموعه را کمک کردند.
- سنگینی قفسه سینه | چرا قفسه‌ی سینه‌ام سنگینه؟ - مهر ۱۷, ۱۴۰۰
- علائم سکته‌ی قلبی در زنان و مردان - شهریور ۶, ۱۴۰۰
- رژیم غذایی سالم برای بیماران قلبی - مرداد ۱۶, ۱۴۰۰
